Bron foto: Shutterstock

De laatste jaren is er heel wat te doen rond innovatie, start-ups en digitalisering van de wereld. Bedrijven zoals AirBnB, Uber en Tesla kennen heel wat succes,maar ook in ons eigenste Belgenlandje mogen we toch trots zijn op start-ups zoals Showpad en Teamleader. Er is al heel veel geschreven en verteld over waarom start-ups al dan niet een succes worden en hier is absoluut geen kant en klaar antwoord op. Dat zal er ook nooit komen. Het al dan niet slagen van een bedrijf hangt af van zodanig veel factoren dat het moeilijk is om hier een eenduidige verklaring voor te geven. Ik ben dan ook helemaal niet van plan om dit vraagstuk op te lossen, verrevan zelfs. Eveneens heb ik absoluut de waarheid niet in pacht. Laat het eerder een persoonlijke visie zijn waarmee ik even mijn gedachten op een rij zet.

Alles begint bij het begrip innovatie. Een begrip waarvan de definitie soms iets te nauw wordt gezien. Afgeleid van het Franse innovation, wat op zijn beurt is afgeleid van het Latijnse novare dat zo goed als ‘vernieuwen, veranderen’ betekent, kunnen we dus stellen dat je in de kern van de zaak ergens iets moet veranderen. Het hoeft niet volledig ‘nieuw’ te zijn, maar er moet toch een verschuiving zijn van een bepaalde situatie A naar een nieuwe, veranderde situatie B. Pas dan kunnen we spreken over innovatie.

Let wel, innovatie an sich is absoluut geen garantie op succes, zoals reeds gebleken is uit start-ups die het jammer genoeg niet hebben gehaald. Graag voeg ik aan het woord ‘innovatie’ nog iets toe: duurzame. Dit woord is op zijn beurt een samenvoegsel van ‘duur’ en het Middeleeuws Nederlandse ‘-sam’ of ‘-saem’, wat zoveel betekent als ‘de neiging hebben tot’. Duurzaam betekent dus eigenlijk ‘de neiging hebbend te duren’. Voegen we deze twee woorden samen, krijgen we dus eigenlijk een vernieuwing of verandering die van lange duur is.

Maar wat zijn nu de concrete eigenschappen van duurzaam innoveren? Zoals eerder aangehaald zijn er heel wat factoren die direct of indirect invloed hebben op de prestaties van een onderneming, maar de volgende driehoek is volgens mezelf onontbeerlijk wanneer we het hebben over duurzaam innoveren.

Duurzame innovatie driehoek

Oplossingsgericht 

Innovatie begint waar het hebben van een probleem of een ongemakkelijkheid eindigt. Nu zou je kunnen zeggen dat dit vanzelfsprekend is, maar jammer genoeg zien we ook innovatie die vergeet dat er ook iets moet worden opgelost. Vaak zien we op Kickstarter projecten opduiken waarvan het nut toch in twijfel kan worden getrokken. Dikwijls passen deze projecten in de pure definitie van innovatie, zoals hierboven gegeven, maar kan het bezwaarlijk duurzaam worden genoemd. Goeie, duurzame innovatie vertrekt altijd vanuit het standpunt van de (eind)gebruiker en het mogelijke probleem of ongemakkelijkheid deze gebruiker ervaart. Eens je dit erkent en aanpakt, is het al een stuk eenvoudiger om over te gaan tot het uitwerken van een duurzaam businessmodel aan de hand van, onder andere, de twee volgende factoren. 

Betaalbaar

Een van de factoren die een grote invloed heeft op het succesvol zijn van innovatie is betaalbaarheid. Het heeft geen enkele nut om nieuwe zaken op de markt te brengen of pogingen te doen tot als de kostprijs ervan veel te hoog ligt. Zelfs al slaag je er in de mensen te doen betalen voor een innovatief product waarvan de kostprijs erg hoog ligt, dan zal er vroeg of laat concurrentie op de markt komen die misschien exact hetzelfde product heeft, maar met een goedkoper businessmodel. De duurzaamheid van een innovatief product en/of service hangt dus grotendeels samen met de kostprijs ervan. Het klinkt logisch, maar het is allerminst evident. Neem nu het gebruik van virtuele bezoeken in de vastgoedmarkt. Het traditionele model waarbij een externe partij langs komt en hierbij een pak geld vraagt voor een virtueel bezoek vertoont grote barsten. De innovatieve producten waarbij mensen zelf aan de slag kunnen tonen aan dat het ook anders kan. Goedkoper en toegankelijker. Hierbij komen we meteen aan bij de laatste poot van de driehoek: toegankelijkheid.

Toegankelijk

Innovatie breekt soms pas echt door als die zo toegankelijk mogelijk wordt gemaakt. Niet iedereen heeft een technische achtergrond. Van zodra je innovatie bruikbaar en eenvoudig kunt maken, ben je al een grote stap vooruit. Hierbij denk ik aan AirBnB en hoe deze start-up de hotelsector toch serieus even overhoop heeft gegooid. Mensen zoals jij en ik kunnen simpelweg een kamer of huis verhuren aan anderen die deze nodig hebben op hun trip. Dat gaat allemaal erg gemakkelijk via de website van AirBnB. Enkele foto’s en teksten later kan je meteen aan de slag. Toegankelijker kan haast bijna niet. Hetzelfde verhaal zien we bij Uber, of dichter bij huis, bij Flavr. Bovendien zorgt een toegankelijk product er ook voor dat de drempel om het te gebruiken ook een stuk lager is. Een begrip dat hiermee goed samengaat is automatisatie. Dat verdient al een artikel op zichzelf, dus zal ik hier niet over uitweiden. Het komt erop neer hoe sneller en hoe meer de mensen worden bediend, hoe groter de kans op slagen is.

Zoals je ziet is het duurzaam maken van innovatie geen evidente taak. En toch is het nodig dat start-ups hierbij stilstaan. Samen met het begrip ‘duurzaam innoveren’ moet je de (eind)gebruiker centraal plaatsen. Je zult zien dat wanneer je dit steeds eerbiedigt, je beslissingen vaak, maar natuurlijk niet altijd, een positieve invloed zullen hebben op het verdere verloop van je onderneming.