“Wanneer je voorstaat in het spel, moet je net agressiever gaan spelen, moet je voor nóg meer punten gaan”, quote high-performance coach Ilse Jaques de Amerikaanse tenniscoach Ron Waite van Albertus Magnus College in Connecticut. “Er is niet zoiets als stilstand in het leven. Er bestaat enkel groei en expansie of krimpen en contractie. Of met andere woorden: Those who thrive are those who play to win, the middle class plays not to lose.” Dus: ben jij aan het spelen om te winnen, of aan het spelen om niet te verliezen? Ilse Jaques legt de gedragspatronen voor dat laatste bloot en toont hoe het anders kan.

Wie aan het spelen is om niet te verliezen, herkent misschien wel deze ‘signalen’: “Je stelt geen prioriteiten meer, bijvoorbeeld. Of je tolereert onwerkbaar gedrag in jezelf of bij je werknemers door het te negeren of er altijd wel een excuus voor te vinden. Denk hierbij aan de lat die ineens wordt lager gelegd maar niemand die er iets aan doet om ze terug naar omhoog te duwen”, vertelt Ilse Jaques.

Maar er is meer: “Ondernemers die spelen om niet te verliezen, leggen nogal vaak de nadruk op het feit dat een bedrijf leiden complex is. Maar die complexiteit is meestal een gevolg van een gebrek aan doen wat nù nodig is. Mensen vinden dan allerlei uitgebreide systemen uit om een bepaalde taak te doen, terwijl het meestal simpeler kan.”

Winning is a habit

Ook nog: actief weerstand bieden aan ongewenste situaties. Weerstand maakt een situatie alleen maar erger of moeilijker om onder controle te houden, volgens Ilse Jaques. “Je kan beter de situatie aanvaarden, dan sta je sterker en kan je makkelijker oplossingen bedenken”, benadrukt ze. “Een vijfde symptoom kan ook zijn dat je met te veel projecten tegelijk bezig bent. Als je meerdere zaken aandacht moet geven, is het maar normaal dat je focus verdunt. Maar dat is meestal nefast voor de gang van zaken van je onderneming.”

Rijd liever drie dingen een kilometer vooruit dan 100 dingen slechts enkele centimeters

Of hoe high-performance coach Ilse Jaques het nog zegt: “Rijd liever drie dingen een kilometer vooruit dan 100 dingen slechts enkele centimeters.” Ilse Jaques pikt er nog één typisch gedragspatroon uit: “Ik kan nog een lang lijstje opsommen, maar laten we het nog op deze laatste houden: je zit vast in een valkuil van ‘willen, wensen, hopen’. Het probleem is dat je met deze gedachten geen betere resultaten zult behalen, het blijft precies bij dat: willen, wensen, hopen.”

Een must voor wie hongerig is

Het is ironisch, maar: door te spelen om niet te verliezen, verlies je net wél heel veel, volgens Ilse Jaques. “Je verliest je drive en energie, je creativiteit en innovativiteit. Je neemt geen risico’s meer, dus je kan er ook niets uithalen. Niemand wint hierbij”, vindt ze. “Jij als ondernemer niet, maar zeker ook je zaak en medewerkers niet. Want de resultaten zullen altijd middelmatig blijven op deze manier. Dit is ondernemen met de handrem op.”

Moet iedereen dan een winnaar zijn? Moet iedereen gaan voor de overwinning en tegen status quo vechten? “Nee, helemaal niet”, verduidelijkt Ilse Jaques meteen. “Er zijn ongetwijfeld ondernemers die niet de ambitie hebben voor meer en die daar perfect tevreden mee zijn. Je moet het niet over een andere boeg gooien en jezelf transformeren als je daar geen zin in hebt, als je niet de drive voelt om voor hogere doelen te gaan. Dat is helemaal oké, maar dan zijn we geen match. Er zijn meer dan genoeg ondernemers die de drive wél hebben, die de honger voelen om meer te doen en weten dat ze het ook in hun mars hebben om dat te bereiken. Aanhoudende transformatie is een must, continue groei de standaard.”

Je moet het niet over een andere boeg gooien en jezelf transformeren als je niet de drive voelt om voor hogere doelen te gaan

Geen hocus pocus

Voor Ilse Jaques is het duidelijk dat spelen om te winnen géén droom of illusie moet zijn. “Het is geen hocus pocus hé. Ondernemers die beseffen dat ze aan het spelen zijn om niet te verliezen en doorhebben dat dat net is wat ze niet willen, kunnen veel bereiken. De mindset richten op dat winnen, zorgt ervoor dat je onbenut potentieel in je leven en je business gaat ontketenen. Je ziet plots meer kansen, je neemt meer daadkrachtige beslissingen en je trekt mensen aan die dezelfde winnaarsmentaliteit hebben. Je schakelt met andere woorden, dankzij je coach, bepaalde onbewuste denkpatronen en gedragingen om, waardoor de resultaten van je bedrijf naar ongekende hoogtes zullen stijgen”, weet Ilse Jaques.

High-performance coach Ilse Jaques

Ilse Jaques haalt het voorbeeld aan van een projectontwikkelaar die onder haar begeleiding een mooi transformatieparcours heeft afgelegd. “Toen hij bij mij kwam, zat hij al twintig jaar in het ondernemerschap. Hij realiseerde knappe dingen, maar bleef altijd op zijn honger zitten. Hij geraakte niet waar hij wou geraken, hij vertoonde een aantal signalen van spelen om niet te verliezen. Door onze samenwerking is hij nu aan het spelen om te winnen: hij heeft een holding opgericht met meerdere bedrijven in de vastgoed, heeft een sterke investeerder op de kop kunnen tikken en realiseert projecten met 200 tot wel 400 appartementen. Hij trekt binnenkort naar de Verenigde Arabische Emiraten om projecten te ontwikkelen.”

Tijdelijke highs zijn een no go

De high-performance coach spreekt trouwens ook uit eigen ervaring, want Ilse Jaques richt zich evengoed op spelen om te winnen. “Ik kan me geen andere manier van ondernemen inbeelden. Ik heb geen zin in middelmatigheid. Ik ben een techbedrijf aan het opstarten, ons coachingbedrijf aan het internationaliseren en heb een private investment fund gestart. Eens je die klik naar spelen om te winnen hebt gemaakt, ben je unstoppable”, zegt Ilse Jaques. “Weet je”, voegt ze er nog lachend aan toe: “Life is too short for boring cars. Als je de drive voelt, dan moet je voluit ondernemen.”

Life is too short for boring cars. Als je de drive voelt, dan moet je voluit ondernemen

Ilse Jaques pleit hier voor alle duidelijkheid niet voor in het wilde weg ondernemen, beslissingen met de losse hand nemen of om het even welk risico aangaan. “Nee, spelen om te winnen betekent niet dat je het onberekende doet. Het laatste wat wij met onze coachings doen is mensen in een soort van tijdelijke high steken zodat ze impulsieve beslissingen nemen. We hebben diepgaande gesprekken en zorgen ervoor dat mensen stappen zetten waar ze bewust voor kiezen, waar ze over nagedacht hebben.”

Een tsunami-effect in je leven

Die switch van spelen om niet te verliezen naar spelen om te winnen loont zich trouwens niet alleen op businessvlak. “Sta je op middelmatigheid in je business, dan is de kans groot dat je in diezelfde modus staat op andere vlakken in je leven. Je kan niet op automatische piloot draaien in je zaak en excelleren in je relaties, want het gaat om gedrag. We zijn ook maar mensen, we trekken dat door. Het is een rimpeleffect”, zegt de high-performance coach.

Dat betekent dus ook dat als je transformeert naar een winnaarsmentaliteit, dat niet alleen je carrière maar ook je relaties, gezondheid, enzovoort positief zal beïnvloeden. Ilse Jaques: “Het gaat niet langer meer om wishful thinking, maar zwart op wit sterke resultaten. Je moet je dus niet meer tevreden stellen met minder. Je kan je uitleven in het spel van het ondernemen én het leven. What’s not to like?”