Tijd doorbrengen met partner of kinderen is voor de meerderheid (71%) van de Belgen de ideale manier om te onthaasten, maar het evenwicht tussen job en gezin in balans houden, is geen makkelijke opdracht. Gemiddeld geeft de Belg zichzelf daarvoor 6,5/10. De sleutel tot een beter evenwicht? Job en gezin niet langer los van elkaar zien. Werknemers bij wie professionele en persoonlijk leven niet meer strikt gescheiden zijn maar in elkaar overvloeien, zijn opvallend meer tevreden over hun werk-privébalans. Bovendien zijn ze ook gelukkiger. Om werk en familie beter op elkaar af te stemmen, zijn volgens werknemers meer variabele werkuren en de mogelijkheid tot thuiswerk belangrijke factoren.
Een goed evenwicht vinden tussen gezin en werktijd blijft een heikel punt voor veel werknemers. Zo vindt 4 op de 10 dat zijn werkuren het moeilijk maken om thuis verplichtingen na te komen. Bijna 1 op 5 geeft dan weer aan zoveel werk te hebben thuis dat zijn job er onder lijdt. Een kwart van de ondervraagde werknemers scoort zijn werk-privébalans zelfs een onvoldoende. Werknemers die tevreden zijn over hun tijdsverdeling, zijn duidelijk gelukkiger in hun job (80% vs. 32%) en ervaren minder stress (50% vs. 82%) dan hun collega’s bij wie dat niet het geval is. Bijna driekwart van de Belgen zegt dat zijn gezin ervoor zorgt dat hij zich helemaal kan ontspannen van het werk.
Vage grens tussen job en gezin maakt gelukkiger
Verrassend genoeg lijkt net een minder strikte afbakening tussen job en gezin de sleutel tot betere balans tussen deze twee. Bij 1 op de 3 Belgische werknemers is dat vandaag het geval. Onder werknemers tussen 20 en 34 is dat bijna het dubbele. Werknemers bij wie de grens tussen werk en gezin vervaagde, geven opvallend vaker aan tevreden te zijn over hun tijdverdeling tussen baan en gezin dan hun collega’s bij wie die nog strikt gescheiden zijn (67% vs. 54%). Daarnaast zijn ze ook gelukkiger op het werk (72% vs. 60%). Ongeveer de helft van alle Belgische werknemers en werkgevers ziet een overlap tussen privé en werk zitten. Vooral werknemers ouder dan 35 en Belgen met kinderen zien de voordelen in van die flexibilisering.
Een goede tijdsverdeling tussen professioneel en persoonlijk leven wint ook duidelijk aan belang bij de keuze van een werkgever: voor 58% van de werknemers is het een van de hoofdcriteria wanneer ze ergens solliciteren. Tijdens de crisisjaren, hechtten ze daarentegen opvallend meer belang aan de financiële stabiliteit en toekomstvisie van bedrijven.
“Dankzij de nieuwe communicatietechnologie, en visie op job en gezin, worden die meer en meer een onderdeel van dezelfde ruimte en tijd. Meer dan de helft van de bevraagde werknemers en werkgevers erkennen ook dat digitalisering de grens tussen werk en privé doet vervagen. We beschikken over alle middelen om zelf te bepalen hoe we, waar, wanneer, met wie en waarmee we werken. Hierdoor vervaagt de strakke grens tussen werken op kantoor en samen zijn met de familie thuis. We ontspannen ons op de werkvloer en communiceren er via social media met familie en vrienden, maar we zullen evengoed nog thuis doorwerken. Er wordt ook steeds minder opgezien tegen het feit dat werknemers tijdens de werktijd ook andere activiteiten tussendoor plannen. Dat vereist een andere manier van aankijken tegen organisatie en omgeving van werk”, aldus Valérie Denis, CSR-manager bij Tempo-Team.
Eigen keuzes kunnen maken
Om job en gezin harmonieus in elkaar te laten overgaan zijn autonomie en flexibiliteit van belang. Dat wordt bevestigd door de bevraagde werknemers die voor een optimaal samengaan tussen professioneel en familieleven verwachten dat hun werkgever de werktijden aangepast aan hun gezinssituatie (48%), goed communiceert (42%), thuiswerken faciliteert (30%) en hen toelaat om privézaken tijdens de werkuren te regelen (26%). Werknemers bij wie werk en privé in elkaar overvloeien, geven overigens significant vaker aan thuis te mogen werken (38% vs. 23%) en flexibele werkuren te hebben (54% vs. 44%). Die aanpak vindt zijn weg ook naar de werkvloer. Zo laat 6 op de 10 bedrijven haar medewerkers toe om werkuren te kiezen in functie van zijn gezin en mag de helft ook privézaken regelen tijdens de werktijd. Verder staat 4 op de 10 werkgevers toe dat werknemers thuiswerken wanneer hun kind ziek is.
2 op 3 werknemers geven aan dat ze voor een goed job-gezinsleven zelf de nodige inspanningen en discipline aan de dag moeten leggen. Een kwart van de Belgische werknemers neemt zich daarom voor om zich meer en beter te houden aan de werkuren (31%) en meer tijd vrij te maken voor gezin en partner (27%). Hier is nog werk aan de winkel daar de werknemers zelf aangeven dat ze tijdens een normale werkdag gemiddeld 8 uur op het werk zijn en 4 uur bij hun gezin.
Dr. Sara De Hauw, experte work-life balance en docent aan de Open Universiteit, licht verder toe: “Onderzoek heeft al aangetoond dat het creëren van een flexibele werkplek ervoor kan zorgen dat werknemers niet enkel een betere balans en welzijn ervaren, maar ook beter presteren en tot zelfs een betere relatie hebben met hun baas. Maar hoe zij die flexibiliteit en autonomie gebruiken om hun werk- en privéleven vorm te geven, kan enorm verschillen. Daarbij wil ik even de kanttekening maken dat uit verscheidene onderzoeken in de VS, maar ook in België en Nederland, blijkt dat het niet noodzakelijk zo is dat mensen die werk en privé integreren beter af zijn, of dat mensen die beide domeinen gescheiden houden beter af zijn. Het gaat erom dat je datgene kunt doen wat jouw persoonlijke voorkeur uitdraagt en daarvoor de mogelijkheid en ruimte krijgt van jouw werkgever en gezin om jouw werk- en privéleven daarop af te stemmen."
"Al moeten ze er samen ook over waken dat er geen ‘always on-cultuur’ wordt gecreëerd waarin mensen het gevoel hebben dat ze 24/7 geconnecteerd zijn met het werk”, waarschuwt De Hauw nog.
