Maak jij je schuldig aan ‘phubbing’? Phubbing betekent zoveel als ‘the act of snubbing someone in a social setting by looking at your phone’. Ofwel iemandnegeren in een sociale context, door met je telefoon bezig te zijn in plaats van met je gesprekspartner. Een herkenbaar fenomeen, waar volgens het onderzoek de grote meerderheid van de Belgen zich mateloos aan stoort.

7 op de 10 Belgen vindt het erg storend als hun beste vriend of partner meer met de smartphone bezig is dan met het gesprek, het zogenaamde phubbing. Het overmatig gsm’en van de partner of beste vriend tijdens een gesprek of etentje wordt als irritant ervaren. En van onze beste vrienden aanvaarden we dit gedrag nog minder dan van onze partner. Tijdens een etentje onder vrienden, vindt 71% het storend wanneer de beste vriend(in) meer bezig is met de smartphone dan met de conversatie. Bij een partner is dat maar 64%.

Denys Malengreau, expert digitale economie, verklaart waarom het fenomeen ‘phubbing’ vandaag meer dan ooit aanwezig is: “De prijs van smartphones is de laatste jaren zeer democratisch geworden en heeft de gebruiker in staat gesteld om buiten te komen en mobiel te zijn. Vandaag praten we niet langer over passief gebruik van het internet, maar zijn we voortdurend actief aan het delen en communiceren. Het actieve web heeft gezorgd voor een digitale uitbreiding van onze identiteit die we proberen te onderhouden waar we ook zijn.”

Volgens Malengreau is het niet toevallig dat we zoveel tijd spenderen aan onze smartphone: “Als we kijken naar Facebook bijvoorbeeld, onafhankelijk van de voordelen, kunnen we duidelijk stellen dat het platform vanuit economisch standpunt zoveel mogelijk de aandacht van de gebruiker probeert te trekken. Terwijl je op Facebook surft en zaken leuk vindt, worden nieuwe data gegenereerd zodat je publiciteit op maat te zien krijgt. Want dat is de hoofdbron van hun inkomsten. Social media zijn niet toevallig verslavend. De onophoudelijke stroom van informatie is gesorteerd volgens een algoritme op maat van jouw voorkeuren, de veelheid aan notificaties, de volgende video die meteen laadt,... Deze mechanismes zijn zijn zorgvuldig uitgekiend. Dat is nu eenmaal de prijs die we betalen voor een ‘gratis’ dienst.”

Van ’s avonds in bed tot ’s ochtends aan de ontbijttafel

Heel wat Belgen staan op met hun smartphone en gaan ermee slapen. Onder partners wordt de smartphone in bed of aan de ontbijttafel sociaal al iets meer aanvaard dan tijdens een gesprek of een etentje. Toch vindt 4 op de 10 Belgen het (heel erg) storend als de partner meer bezig is met zijn smartphone in bed bij het slapengaan en 44% stoort er zich al aan ’s ochtends aan de ontbijttafel.

Opvallend: wie ontevreden is over zijn vaste relatie merkt dubbel zo vaak op dat zijn partner tijdens een gesprek meer bezig is met de smartphone (49%) dan wie tevreden is met zijn relatie (24%).

Alleen al door je smartphone in het zicht op tafel te leggen, geef je een signaal aan je partner dat je met je aandacht niet volledig aanwezig bent

Volgens life planner Cynthia Ghysels heeft de smartphone een duidelijke impact op de kwaliteit van onze relaties: “Alleen al door je smartphone in het zicht op tafel te leggen, geef je een signaal aan je partner dat je met je aandacht niet volledig aanwezig bent. Door samen dingen te ervaren, bouwen we een intense connectie op. Als dat telkens gestoord wordt door een ‘biepje’, dan zorgt dat voor een vervlakking van het gesprek waardoor je weer opnieuw moet beginnen. Dat kan ervoor zorgen dat je nooit tot die intense connectie komt.”

Voortdurende prikkels

Ondanks het feit dat we ons massaal storen aan het overmatig gsm’en van onze partner of beste vriend(in), geeft de minderheid van de Belgen aan dat ze zelf ook wel regelmatig meer met hun smartphone bezig zijn dan met het gesprek. 17% van de Belgen geeft aan tijdens een gesprek regelmatig meer bezig te zijn met de smartphone dan met de conversatie.

Internet of sociale media zullen ons nooit een knuffel geven of affectie geven. En dat is de warmte waar we als mens nood aan hebben om gelukkig te zijn

Tijdens een etentje met vrienden geeft 18% toe dat ze het wel eens doen. Voor de televisie zijn we duidelijk vaker aan het phubben: 43% geeft toe vaker met de smartphone bezig te zijn tijdens het televisiekijken dan met de partner.

Ghysels verklaart: “Het is eigen aan de menselijke natuur: we zien al snel bij een ander wat ons stoort, maar bij onszelf zien we het vaak niet. Ons brein wordt onbewust aangetrokken door de voortdurende prikkels van onze smartphone. Het is bij veel mensen een gewoonte geworden, die alleen kan veranderd worden door bewust nieuwe gewoontes in te lassen.”

Niet zo onschuldig

Phubbing is niet onschuldig. Psychologe Sylvie Loumaye waarschuwt voor de gevolgen van deze gewoonte: “We spenderen vandaag meer en meer tijd aan schermen zonder er ons nog echt van bewust te zijn. Ons verbinden aan mensen die fysiek niet aanwezig zijn en deconnecteren van mensen bij wie we wel fysiek zijn, kan bepaalde afhankelijkheden creëren waar we voor op onze hoede moeten zijn. Het smartphonegebruik triggert dopamine en seronine in ons lichaam. Dat zorg voor een denkbeeldig gevoel van plezier en geeft ons het gevoel dat we belangrijk zijn.”

Ons verbinden aan mensen die fysiek niet aanwezig zijn en tegelijk deconnecteren van mensen bij wie we wel fysiek zijn, kan bepaalde afhankelijkheden creëren waar we voor op onze hoede moeten zijn

Het te frequent gebruiken van de smartphone kan daardoor leiden tot spanningen en problemen binnen een koppel, volgens Loumaye. Ze licht toe: “Het te frequent gebruiken van onze smartphone kan een grote bron van irritatie zijn binnen een koppel. Daarom is het belangrijk om momenten in te lassen met twee, waar smartphones niet bij horen."

"Om gelukkig te zijn en om ons niet eenzaam te voelen, is het cruciaal om je echte banden goed te onderhouden. Internet of sociale media zullen ons nooit een knuffel geven of affectie geven. En dat is de warmte waar we als mens nood aan hebben om gelukkig te zijn”, besluit Loumaye.