(bron: shutterstock.com)
In oktober vorig jaar zorgde het voorstel van de Waalse begrotingsminister Christophe Lacroix (PS) voor een hetze in ons land. De minister stelde voor om een taks op automatisering te lanceren. "In een land waar belastingen betalen een nationale sport zijn. Je moet maar durven," dachten veel mensen logischerwijs. Maar eigenlijk is het voorstel nog niet zo ondoordacht...
Steeds meer experts zijn het erover eens: aangezien automatisering zich steeds verder doorzet zijn we gewoonweg verplicht om alle pistes te bekijken om onze welvaart te verzekeren. Als straks minder en minder mensen werken, hoe kunnen we ervoor zorgen dat onze welvaart op peil blijft? "Simpel," zegt nu ook Bill Gates. "We moeten rekening houden met een toekomst waar steeds minder mensen werken door de invloed van robots en automatisering. Daarom is robots taxeren eigenlijk een logische volgende stap".
Nieuwste Google robot slaat mensen met verstomming
Aangezien technologische vooruitgang zich in een sneltempo ontplooit in alle hoeken van onze aardbol en bedrijven continu op zoek zijn naar goedkopere manieren van produceren en dienstverlening wordt robotisering een hot topic. In sommige gevallen zorgt automatisering net voor meer jobs, maar in het algemeen wordt gevreesd dat mensen massaal hun job zullen verliezen.
De capaciteiten van robots en artificiële intelligentie ontwikkelen zich razendsnel en blijven de mensheid verbazen. Denk maar aan Google die onlangs de nieuwe kunstjes toonde van een van haar robots. Het internet stond bol van reacties van mensen die gewoonweg paf stonden van de vooruitgang van Google's robots. Hieronder kan je het filmpje bekijken:
We moeten er geen tekening bij maken. Robots zullen een impact hebben. Denk maar aan zelfrijdende auto's, zwaar werk in productie-omgevingen en saaie administratieve taakjes die perfect geautomatiseerd kunnen worden. We zullen wellicht minder moeten werken. Dat klinkt fantastisch. Maar onze maatschappij is nog niet voorbereid op zo'n toekomst.
Voor Obama de fakkel overdroeg aan Trump liet hij nog duidelijk blijken dat er maatregelen moeten getroffen worden om de nakende automatiseringsgolf het hoofd te kunnen bieden. Tot nu toe zijn er twee concrete voorstellen die op tafel liggen: een universeel basisinkomen én het taxeren van robots.
Robots taxeren? Zijn ze nu helemaal gek geworden?
Toegegeven, het voorstel van Christophe Lacroix (PS) klonk belachelijk op het eerste zicht. Hoe kunnen robots belastingen betalen? Nog een belasting erbij in ons kleine Belgenlandje? Het is logisch dat heel wat mensen direct hun hakken in het zand hebben gezet. Maar steeds meer prominente denkers steunen het idee. Zoals Bill Gates dus.
Het klinkt op het eerste zicht raar dat we een object belastingen zouden laten betalen. Maar volgens Gates is het een logische stap. Als je immers robots belastingen laat betalen, dan vang je het inkomstensverlies op. Want mensen die hun job (en dus hun inkomen) verliezen kunnen immers geen belastingen betalen. En als de staat geen inkomsten heeft, kan deze niet langer investeren in pakweg gezondheidszorg, infrastructuur en tal van andere broodnodige zaken die we nu als normaal aanschouwen.
Bill Gates stelt voor om het geld van de robottaks te gebruiken om menselijke werkkrachten die geimpacteerd worden door automatisering opnieuw op te leiden voor een job die wél toekomst biedt. Klinkt goed, maar het zou best kunnen dat bedrijven landen waar zo'n taks op automatisering wordt gelanceerd voortaan links laten liggen. Daarenboven zou het ook kunnen dat bedrijven daarom afzien van het inzetten op automatisering en AI waardoor hun ze hun eigen toekomst ondergraven aangezien ze minder concurrentieel zullen zijn op het wereldtoneel.
Is het basisinkomen dan een beter idee?
Een ander populair alternatief is het universeel basisinkomen. Dit zou een vast inkomen zijn voor iedereen. "De enige verreiste voor het basisinkomen is het feit dat je een hartslag hebt," legde journalist Rutger Bregman, een vurig verdediger van het basisinkomen, onlangs uit tijdens een interview met Bloovi dat je binnenkort kan lezen.
Het is een concept waar ook Tesla-topman Elon Musk vurig in gelooft. Hij denkt zelfs dat politici nu wellicht tegen het concept zijn, maar dat de realiteit het hen zal verplichten om het in te voeren. Tal van economen echter debatteren momenteel volop over de maakbaarheid van het concept. Volgens Rutger Bregman is het een non-issue. "Er is al tientallen jaren onderzoek gedaan naar het basisinkomen. Het is bewezen dat het werkt en mensen gelukkiger én productiever maakt. Zo zie je dat heel veel mensen plots dingen durven te ondernemen omdat ze de zekerheid hebben dankzij dat basisinkomen," legde hij ons onlangs uit.
Dé hamvraag: als iemand elke maand een bepaalde som krijgt wordt die persoon dan productiever? Finland lanceerde onlangs een grootschalig experiment waarbij 2000 mensen een maandelijkse som krijgen. Daaruit blijkt dat tal van mensen net meer gaan ondernemen. Ook in India, Nederland en Zweden lopen momenteel tests met het basisinkomen.
Of het nu het basisinkomen wordt of een robottaks, één ding is duidelijk: we moeten ons voorbereiden op de toekomst. Verwacht wordt dat AI binnenkort vele malen slimmer wordt dan de mens. Dé vraag is: gaan we langs de kant blijven staan en een oplossing bedenken als het probleem zich stelt of gaan we pro-actief handelen? Wij hopen op het laatste! :)
