Vorige week werd de Model 3 van Tesla onthuld en werden cijfers over de voorinschrijving van de Tesla model 3 bekend gemaakt. Waar Apple evenementen steeds minder interessant worden, brengt Elon Musk juist elke keer de spanning weer tot een hoogtepunt.

Tesla heeft Apple's succesrecept overgenomen

Waren dat bij de lancering van de Model X nog de schitterende "Falcon doors" (vleugeldeuren), heeft Musk in de afgelopen weken bij de Model 3 al aangegeven “iets radicalers” te willen doen. Net als bij Steve Job's “one more thing”, hield ook nu de wereld zijn adem in om te zien wat dat was.

Het bleek de eerste betaalbare 100% elektrische auto te zijn. De model 3 heeft een minimale range van 300km, standaard auto-pilot software, een 0 tot 100 in 6 seconden en dit allemaal vanaf 35,000 dollar.

Tesla heeft definitief het stokje overgenomen van Apple als het gaat om product lanceringen en een trouwe groep volgers die er halsreikend naar uit kijkt. Reken er maar op dat dit keer ook traditionele autofabrikanten aan hun beeldschermen gekluisterd zaten om te zien wat Tesla te vertellen had.

De wereld is klaar voor iets nieuws

Waar innovaties van grote autobedrijven als Toyota, GM en Volkswagen vroeger nog in het nieuws kwamen, werd de hype de afgelopen decennia overgenomen door nieuwe technologie bedrijven als Google, Apple en Facebook.

Alles draaide ineens om technologie en connectiviteit. Bellen werd overbodig en jongeren stapten over naar steeds veranderende technologieën: SMS, Whatsapp, Snapchat en Periscope. Informatie opzoeken werd een koud kunstje via Google. Sociale verbindingen werden gemaakt, eerst via Hyves in Nederland, en daarna via Facebook, Twitter en meer recentelijk Nextdoor. Werken doen we op afstand via een laptop en 4G verbinding en onze huizen worden slimmer door middel van smart home technologie als Nest, Toon en Vivint.

Maar niet alleen op technologisch gebied veranderde de wereld. Op sociaal gebied deden we dat ook. Zo werd klimaat ineens een big issue. Nooit eerder was de klimaatbeweging groter dan afgelopen jaar in Parijs. Het was dan ook niet zomaar dat Musk vanochtend startte met zijn "Why": to accelerate the world's transition to sustainable transport. De Millennial generatie staat klaar om de wereld mooier en schoner te maken.

Disruptors zijn aan zet

Maar niet alleen Tesla is op dit moment druk bezig om de auto-industrie te herdefiniëren. In Silicon Valley wordt druk gewerkt door totaal andere bedrijven. Een overzicht:

Tesla is bezig met de eerste serieuze poging om elektrische auto's de nieuwe standaard te maken. Ze is op dit moment de enige fabrikant die elektrische auto's maakt met een fatsoenlijke range die (binnenkort) ook nog eens betaalbaar zijn. Maar Tesla gaat veel verder dan dat.

Zo is ze ook bezig met het opzetten van een systeem van snelladers in de VS, waarbij ze ook een mega investering heeft gedaan voor het opzetten van de Giga Factory, een enorme batterijenfabriek in Nevada.

Via SolarCity, het zonnecellen project van eigenaar Musk en Tesla's Power Wall, bedekt het bedrijf het hele ecosysteem van elektrisch transport: van het omzetten van zonne-energie naar elektriciteit, naar de opslag en het snelladen van auto's. De lange termijn plannen van Tesla zijn nog niet duidelijk. Er wordt veel gespeculeerd over een autonoom transport systeem waarvan de Model X al trekjes heeft. Lees hiervoor eens deze post op Medium.

De plannen van Faraday Future zijn onduidelijker. Dit bedrijf kwam op de CES met haar eerste prototype: een eletrische auto met een vermogen van meer dan 1000pk.

Echter was dit slechts een concept auto, en hoogstwaarschijnlijk niet waar het ze om gaat. Ze lijken eerder bezig te zijn met een soort van gedeeld transport systeem met een verkoopmodel georiënteerd op “access instead of ownership”: een abonnement in plaats van de aankoop van een auto.

Faraday Future is trouwens niet de eerste de beste start-up, maar een Chinese miljarden investering die in California gehuisvest is. Door het aantrekken van ex-designers en engineers van o.a. BMW i en Tesla heeft ze ook kennis in huis om echt te vernieuwen.

Zo heeft ook Atieva haar eigen plannen. Hoewel het bedrijf al in 2007 opgezet werd door een ex vice-president van Tesla, werd er later niet veel meer van gehoord. Maar sinds vorig jaar de (wederom Chinese) fabrikant BAIC een mlljarden investering heeft gedaan, is dit anders. Echter, buiten een teaser over "rewriting the rules" weten we nog niet veel over deze “start-up”.

Maar hier stopt het niet bij. Apple kondigde vorig jaar aan om in 2019 een auto op de markt te willen hebben. Veel horen we er nog niet van, maar Apple heeft een talent om geheimen goed te bewaren. Google heeft inmiddels meer dan een half miljoen kilometer achter de kiezen met haar Self Driving Cars en ook heeft zij het eerste auto-ongeluk met een autonome auto al achter de rug.

Een fundamenteel nieuwe visie op het begrip auto

Sinds pioniers als Carl Benz en Henry Ford is er veel gebeurd. Afgelopen 100 jaar zijn auto´s mooier, beter en veiliger geworden. Tegenwoordig gebeuren veel minder dodelijke ongelukken door uitvindingen als de veiligheidsriem en airbags.

We stoten steeds minder schadelijke stoffen uit door roetfilters, downsizing en gebruik van lichtere materialen. We genieten van beter infotainment door gebruikt van Bluetooth en serieuze luidsprekers. Op het gebied van verkeerstechnologie is ook veel gedaan: afgescheiden fietsersbanen, traffic management en ZOAB. Al met al is er veel veranderd sinds de eerste in serie geproduceerde Fords het straatbeeld in Amerika in een mum van tijd veranderden.

Maar ondanks al deze verbeteringen is fundamenteel gezien de auto niet veranderd. In de basis gaat het nog altijd om een chassis, verbrandingsmotor, 4 wielen en een stuur. Hoewel elektronica en software een steeds belangrijkere rol is gaan spelen, is het nog niet de basis van een auto. In ieder geval niet zoals het de basis is van een smartphone.

De nieuwe automerken zien een auto totaal anders. Natuurlijk heeft hun auto in plaats van een verbrandingsmotor een elektromotor, maar het gaat veel verder. Zij gaan in de basis uit van een persoonlijk device dat onderdeel uitmaakt van het Internet of Things. Toevallig heeft dat device ook wielen, maar het stuur wordt wellicht weggelaten. Deze fundamenteel andere visie brengt een aantal evoluties, of zeg maar gerust revoluties met zich mee, want de veranderingen zijn radicaal.

Software engineering als kern capability

Om dit soort nieuwe auto's te maken, zijn nieuwe disciplines nodig. De mechanical engineer wordt naar de achtergrond verdreven, en een nieuw soort engineer gaat het hart van de ontwikkeling vormen. Deze nieuwe engineers komen vanuit de software ontwikkeling, en zijn bezig met o.a. Robotica, Artificial Intelligence en sensor technologie.

Zo zie je op de sites van Atieva en Faraday Future meer vacatures voor software engineering dan mechanical engineering. Met nieuwe functies als Automated Driving (met rollen als behaviour planning en 3d perception research), Digital Product (met rollen als User Experience designer en User Interaction designer), Internet of Vehicle (met rollen als wireless system engineer) en Software engineers (met rollen als Automotive Cloud en ADAS).

De nieuwe auto gaat om software, User Experience, en data!

De nieuwe auto komt met nieuwe winstmodellen. Via bijvoorbeeld een abonnementsstructuur, zoals Faraday Future zich voorstelt. Klanten zijn niet eigenaar van een specifieke auto, maar kunnen via een abonnement in een bepaalde klasse auto reizen. Net zoals je in de trein ook 1e en 2e klas kunt reizen. De eerste voorbeelden zien we vandaag de dag met de Maven service van GM of Ford´s Credit Link.

Maar ook software upgrades of third party applications worden integraal onderdeel van het winstmodel. Waar tot op heden een auto los staat van het internet, kunnen met geconnecteerde auto's makkelijk updates gedaan worden.

De impact hiervan is enorm, want na de test over cyberveiligheid van Wired vorig jaar moest Fiat-Chrysler 1,4 miljoen auto's terughalen voor een software update. Tesla moest ook zo'n update uitvoeren, maar deed dit in een dag, over- the -air. Updates en third-party apps zijn value adding services waar in de smartphone industrie allang een winstmodel achter steekt. In de auto industrie gaat dit ook komen.

Abonnementsdiensten, data en deelplatforms

Als IoT device, kan een auto niet meer los gezien worden van andere ecosystemen, zoals het Smart Home. Deze systemen gaan met elkaar communiceren, al was het maar om het alarm systeem te laten weten dat je van huis weg rijdt.

Maar de (electrische) auto kan ook onderdeel zijn van het Smart Grid, waarbij de accu dient als opslag voor overdag extra geproduceerde energie. En wat te denken van slimme pakket levering, waarmee Volvo en Amazon al een pilot deden. Zo wordt de auto steeds meer een onderdeel van een ingewikkeld systeem van geïntegreerde services.

Ook voor de meer traditionele services, als autoverzekeringen, die via data een veel betere aanbieding kunnen doen op basis van gedrag. Of nog beter: die de autonome auto op een slimme manier gaan verzekeren.

Deelplatforms worden steeds groter in de toekomst. Nu al zijn er tientallen, vanuit de fabrikant (DriveNow of Car2Go) of onafhankelijk (BlaBlacar, zipcar). In de toekomst zal de autofabrikant mede verantwoordelijk worden voor dit soort services, omdat het een integraal onderdeel is van het verdien model.

Wordt Silicon Valley het nieuwe Detroit?

Detroit was de hoofdstad van de auto industrie tot ver in de vorige eeuw. Dat is sinds de jaren ´70 definitief voorbij. De auto industrie globaliseerde. Met vandaag de dag Toyota als grootste autofabrikant, gevolgd door Volkswagen en GM. De hete adem van de écht vernieuwende autobedrijven komt echter vanuit Silicon Valley: Tesla, Faraday Future, Apple en Atieva.

Ook toeleveranciers van de nieuwe kerncompetenties zitten hier: Internet, Data, IoT, Robotica, etc zijn disciplines die voornamelijk in California leven. De cultuur in Silicon Valley is enorm gericht op verandering, iets waartegen bedrijven buiten dit gebied vaak niet kunnen concurreren.

En dan is er nog de investering en mogelijkheid tot overnames: buiten een netwerk van miljoenen investeerders in de Valley, heeft een speler als Apple een marktwaarde die groter is dan GM, Ford, Toyota, Fiat-Chrysler en Volkswagen tezamen! De slagkracht bestaat, niet alleen om in Amerika de auto-industrie op zijn kop te zetten, maar ook globaal gezien de autohoofdstad te worden. Het wordt dus spannend de komende 10 jaar in autoland.

Een nieuwe totaalvisie

Intussen zijn veel traditionele fabrikanten bezig met het verdedigen van hun bestaande positie. In Brussel krijgen lobbyclubs het voor elkaar om pas veel later aan nieuwe emissie eisen te voldoen.

Tesla wordt in colums in autotijdschriften weggehoond, omdat het “nog altijd geen winst maakt” (dat zal na de 115.000 voorbestellingen van de Model 3 wellicht snel veranderen). En na het fraudeschandaal belooft Volkswagen versneld in te zetten op elektrische auto's; daar zien we echter in de praktijk nog niet veel van terug. De enige partij die serieus bezig lijkt te zijn is BMW, met zijn i-serie.

De slechtst denkbare reactie op disruptors en échte verandering is om het hoofd in het zand te steken en verdedigen wat er te verdedigen valt. Dat hebben Borders, Nokia en V&D inmiddels geleerd.

Nee, deze veranderingen vereisen echte leiders met een nieuwe totaalvisie., waarbij niet alleen vooruit gekeken wordt, maar vooral ook links en rechts. De echte concurrentie komt niet vanuit de bestaande markt, maar uit Silicon Valley.