Nog niet zo lang geleden waren bedrijven in de eerste plaats op zoek naar hard skills om in de Vierde Industriële Revolutie succesvol te zijn. De uitbraak van COVID-19 en de daaropvolgende lockdown dwongen ons in het voorjaar plots om op telewerk over te schakelen. Hierdoor begrepen veel organisaties dat investeringen in soft skills eveneens noodzakelijk zijn om teams in deze nieuwe realiteit optimaal te laten samenwerken. Meer zelfs, het zijn deze vaardigheden die in grote mate het succes van een organisatie bepalen.

Reskilling Revolution

Bedrijven zijn voortdurend op zoek naar manieren om toekomstbestendig te worden. Daarbij denken ze natuurlijk in de eerste plaats aan de medewerkers die ze aan boord hebben. Vroeger lag de focus daarbij al gauw op veel gezochte hard skills zoals data analytics, coderen en het ontwikkelen van software. Ook de academische wereld moedigt studenten aan om opleidingen te kiezen in wetenschap, technologie, techniek en wiskunde – de zogenaamde STEM-richtingen.

De vraag naar deze nieuwe skills kondigde een ware revolutie aan. Zo schat de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OECD) dat niet minder dan 1,1 miljard jobs de komende tien jaar onder impuls van technologie radicaal zullen hervormen. Als reactie hierop nam het Wereld Economisch Forum begin dit jaar het initiatief om het ‘Reskilling Revolution’-platform te lanceren. Daarmee moeten een miljard mensen tegen 2030 toegang krijgen tot beter onderwijs, nieuwe vaardigheden en beter werk.

Prioriteit aan soft skills

Bedrijven waren al volop bezig met hun toekomst, maar de uitbraak van COVID-19 heeft alles in een stroomversnelling gebracht. Ook in België werd een ongeziene lockdown afgekondigd en moesten organisaties de deuren sluiten. Bedrijven waren afhankelijk van hun veerkracht om zich aan te passen en medewerkers op telewerk te laten overschakelen.

Ook maanden later werken nog steeds heel wat Belgische werknemers minstens enkele dagen per week van thuis. Teams zitten niet langer in dezelfde ruimte en moeten toch efficiënt blijven samenwerken. Daardoor verschuift de aandacht plots naar soft skills.

Uit een rondvraag van Salesforce blijkt dat niet minder dan 74% van de bedrijfsleiders in Europa door de pandemie nu prioriteit geeft aan soft skills. Naast de bekende IT-vaardigheden zijn emotionele intelligentie en samenwerkingsvermogen essentieel geworden. De grootste uitdagingen van bedrijven in deze bijzondere tijden zijn nauw met elkaar verbonden: teams op afstand aanvoeren en sturen, werknemers gemotiveerd houden, en ondertussen natuurlijk ook de beste klantenservice kunnen verzekeren.

Net zoals we door de Industriële Revolutie het tekort aan hard skills moesten proberen opvangen, zijn we in de nieuwe realiteit verplicht om in soft skills te investeren

Net zoals we door de Industriële Revolutie het tekort aan hard skills moesten proberen opvangen, zijn we in de nieuwe realiteit verplicht om in soft skills te investeren. In de digitale economie hebben bedrijven teams nodig die in staat zijn om de voordelen van nieuwe technologie snel te benutten, maar ze zijn ook meer afhankelijk van individuele werknemers die complexe problemen kunnen oplossen, bestaande systemen in vraag durven stellen en de neuzen van verdeelde teams in dezelfde richting kunnen doen kijken.

Om hun uitdagingen te overwinnen en de toekomst van werk met vertrouwen tegemoet te kijken, zijn dit drie redenen waarom bedrijven op soft skills moeten inzetten:

1. Dit zal niet de laatste crisis zijn die we moet overleven

Als je de snelheid en schaal bekijkt waarmee bedrijven zich de voorbije maanden digitaal hebben moeten transformeren, dan is het duidelijk dat er arbeidskrachten nodig zijn die zichzelf kunnen aanpassen en blijven ontwikkelen zonder dat ze aan productiviteit inboeten.

Technische teams zullen bijvoorbeeld de opdracht krijgen om nieuwe tools te introduceren en training te geven, vaak op een virtuele manier. Andere teams zullen verantwoordelijk zijn om projectplannen uit te werken en een gebruiksbeleid te implementeren. Het is dus logisch dat aanpassingsvermogen de komende zes maanden één van de belangrijkste vaardigheden in bedrijven zal zijn.

Een volledig gedigitaliseerde werkomgeving vereist dat we klaar zijn om nieuwe concepten te omarmen, creatief te denken, en meerdere hard skills te leren. Hiervoor hebben we teams nodig die veerkrachtig zijn en dus over voldoende vertrouwen beschikken om zich ook aan ongunstige omstandigheden aan te passen. Het op afstand beheren van processen en teams zal cruciaal worden om bedrijfskritische beslissingen te nemen.

2. Verdeelde teams zijn afhankelijk van communicatie

De digitale transformatie helpt bedrijven om de relatie met klanten te verbeteren, projecten op schaal af te leveren, en kosten te besparen. Maar de samenwerking tussen teams zal een essentiële voorwaarde voor succes zijn. Zeker als die teams op verschillende plaatsen of in andere tijdzones moeten werken. Waar technische teams vroeger bijvoorbeeld in één ruimte samenkwamen om problemen te identificeren en op te lossen, zijn projectmanagement, besluitvorming en documentatieprocessen aan het veranderen. De stroomlijning gebeurt nu vooral in een online omgeving.

De samenwerking tussen teams zal een essentiële voorwaarde voor succes zijn. Zeker als die teams op verschillende plaatsen of in andere tijdzones moeten werken

Overeenkomen welke samenwerkingstools wanneer gebruikt worden, het uitwerken van best practices,… de productiviteit van teams zal steeds meer afhankelijk zijn van hun vermogen om samen te werken. Hoe meer informatie teams moeten uitwisselen, des te beter ze zich moeten voorbereiden. Het belang van skills om relaties met interne en externe stakeholders op te bouwen, om te onderhandelen en te overtuigen, zal alleen maar toenemen in zowel bedrijven als sectoren.

3. Ieder bedrijf heeft een gemeenschappelijk doel nodig

De bedrijfscultuur is een belangrijke reden waarom mensen voor een werkgever kiezen. Wanneer bedrijven hun werknemers vragen om op afstand te werken, dreigt die cultuur al eens in een abstract concept te veranderen. Daarom heeft iedere manager, elk team en ieder bedrijf de taak om een gevoel van gemeenschap te stimuleren. Inclusief leiderschap wordt essentieel in iedere laag van de organisatie.

Het beste uit een team halen gaat uiteraard verder dan de bedrijfsdoelen communiceren. Teams moeten erbij betrokken worden door naar hen te luisteren, hen aan te moedigen en elkaar te versterken. Leiden met emotionele intelligentie, empathie tonen en leergierigheid zijn de recepten om een cultuur van vertrouwen en innovatie te smeden.

Conclusie

De wereld verandert voortdurend, maar de nood aan leiderschap en samenwerking blijft. Technologie helpt om ons beter uit te rusten en te herscholen, maar we zullen uiteindelijk van soft skills afhankelijk zijn om zowel in een fysieke als digitale werkomgeving te kunnen functioneren. In een digitale economie zullen de producten die we verkopen, de verwachtingen van klanten en de aard van het werk transformeren. Maar onze behoefte om soft skills te kweken, zal nooit verdwijnen.

Telewerk is een uitdaging die niet alleen over het managen van teams mag gaan, maar ook over hoe we die teams kunnen versterken. Om de motivatie en moraal van medewerkers hoog te houden, moeten we een gemeenschappelijk doel creëren – waar we ook zijn. In de Vierde Industriële Revolutie zal het investeren in hard skills helpen om ons werk beter te doen en concurrentie tussen bedrijven te stimuleren. Maar het zijn onze toewijding om interpersoonlijke relaties op te bouwen, onze bereidheid om elkaar te vertrouwen, en ons empathisch vermogen waarmee we onze werkomgeving echt geweldig zullen maken.