Steeds meer bedrijven stimuleren bewegen, steeds meer mensen fietsen en dus stijgt ook het aandeel van de fiets in het woonwerk-verkeer spectaculair, zelfs in tijden van massaal telewerk. Jammer genoeg zit samen met de opmars van de e-bikes en speed pedelecs ook het aantal verkeersongevallen met fietsers in de lift. Daarom organiseert Sportwerk Vlaanderen nu samen met VAB-Rijschool fietsopleidingen voor bedrijven. “Als je werknemers op een veilige, verantwoorde manier aan het fietsen krijgt, is de winst enorm”, zeggen Sylvie Fermaut en Chiron Potié van Sportwerk Vlaanderen.

“Fitheid, zowel fysiek als mentaal, is een topic dat steeds meer aan belang wint bij ondernemingen. Terecht, Sportwerk Vlaanderen begeleidt organisaties al langer in hun zoektocht om medewerkers een goede werkomgeving te bieden. De coronacrisis heeft de noodzaak van mentaal en fysiek welzijn alleen maar hoger op de agenda gezet. Hopelijk beseft iedereen nu dat we hierin nog mooie stappen vooruit kunnen zetten.” merkt Sylvie Fermaut, commercieel directeur bij Sportwerk Vlaanderen.

“In Nederland staan ze hier al verder in, maar ook hier in Vlaanderen beginnen meer en meer bedrijven een aanbod of traject uit te werken voor hun medewerkers. Het is ook een vorm van employer branding. Als jonge mensen vandaag de dag een job zoeken, nemen ze verschillende aspecten in overweging, ook de mate waarin het bedrijf om hen en hun gezondheid geeft.”

Bedrijven zijn zich meer dan ooit bewust geworden van het belang van de fysieke en mentale gezondheid van hun medewerkers

“Veel ondernemingen investeren volop in mogelijkheden om hun medewerkers te laten bewegen. In het nuchtere Vlaanderen waar we voor elke euro willen weten wat het opbrengt, worstelen bedrijven vaak wel nog met de concrete impact van die inspanningen, zeker als het financiële luik verantwoord moet worden. En laat ons eerlijk zijn, de return on investment is niet eenvoudig te meten.

Maar als bedrijf moet je verder durven kijken. Investeren in de fysieke en mentale fitheid van je medewerkers draagt bij op meerdere vlakken. Het is geen één- op-één verhaal. Het gaat om meer dan de centen. We zien een knappe wisselwerking tussen bewegen, gezondheid, werkgeluk en productiviteit. Veel bedrijven weten echter niet hoe te beginnen aan een beweegbeleid. ´Hoe kan je nu als bedrijf je medewerkers stimuleren meer te bewegen, hoe steek je van wal met een aanbod?´, het is een vraag die we veel te horen krijgen. Hoewel we natuurlijk graag een volledig traject stimuleren en uitzetten, kan je ook simpel beginnen. Door een fietsbeleid uit te stippelen bijvoorbeeld.

“De auto of het openbaar vervoer ruilen voor de fiets heeft alvast een aantoonbaar effect op de gezondheid. Uit Nederlands onderzoek blijkt dat het ziekteverzuim bij werknemers die met de fiets komen werken op jaarbasis 5 tot 7 dagen lager ligt. Werkgevers plukken dus duidelijk de vruchten van gezonde, gelukkige medewerkers.”

Meer fietsers, meer ongelukken

De fietsopleidingen die Sportwerk Vlaanderen sinds kort samen met VAB-Rijschool organiseert, vullen nu nieuwe behoeften in bij bedrijven, aldus projectverantwoordelijke Chiron Potié. “Het aandeel van de fiets in het woon-werkverkeer is het voorbije jaar spectaculair gestegen. Tussen maart 2020 en maart 2021 steeg het aantal fietsers in het typische tijdsblok van het woon-werkverkeer met 67 procent. Voor veel mensen is de rit van en naar het werk een uitgelezen kans om te bewegen. En ook bedrijven zijn massaal op de trein van de leasefietsen gesprongen. Ze slaan twee vliegen in één klap: fietsen is goed voor de gezondheid van hun medewerkers én het is goed voor de planeet. De leasingmaatschappijen kunnen de vraag amper bijhouden.”

Eigenlijk heeft rijden met een speed pedelec meer weg van rijden op een motorfiets dan op een fiets

“Er is jammer genoeg ook een keerzijde aan die medaille. Fietsers zijn de enige categorie waarbinnen de voorbije jaren méér verkeersdoden vielen. Ook het aantal ongevallen met lichamelijke schade nam toe bij de fietsers. Dat is voor een deel eenvoudige statistiek: als er 67 procent meer fietsers op de baan zijn, heb je natuurlijk ook veel meer fietsers die het risico op een ongeval lopen.

Maar de opmars van de e-bikes, en zeker de speed pedelecs, speelt ook mee. Je rijdt veel sneller, je remafstand wordt groter, je hebt minder tijd om te reageren op onverwachte situaties in het verkeer,… Eigenlijk heeft rijden met een speed pedelec meer weg van rijden op een motorfiets dan op een fiets.

Het is een uitstekende zaak dat meer en meer mensen de fiets nemen van en naar het werk. Maar we zien soms mensen die al jarenlang niet meer op een fiets hebben gezeten, zelfs niet voor een rustig ritje langs de vaart op zondag, en zich dan plots met een speed pedelec aan 40 kilometer per uur in het verkeer wagen. In Antwerpen en Gent, in volle spits. Dat is vragen om ongelukken. En daarom bouwden nu samen met partner VAB een eigentijdse opleiding uit die fietsers beter moeten wapenen.”

Fietsopleiding voor elke doelgroep

Sportwerk trekt naar bedrijven om fietsopleidingen van een halve dag te voorzien. VAB neemt het theoretische luik voor zijn rekening, Sportwerk neemt groepen van minstens 6 medewerkers mee op de fiets. “We simuleren in de lessen echte verkeerssituaties, die fietsers dwingen om snel te reageren en keuzes te maken”, legt Potié uit. “Zo leer je om je eigen snelheid in te schatten. Een uitwijkmanoeuvre of een bruusk remmanoeuvre op een speed pedelec is totaal anders dan op een gewone fiets. Je leert niet alleen hoe je zelf moet reageren op het verkeer rondom jou, je leert ook hoe andere bestuurders op jou reageren. Maar we richten ons op alle fietsers. Ook de getrainde fietsers.¨

En de opleidingen worden gesmaakt, niet alleen door mensen voor wie het pendelen met de fiets relatief nieuw is. Ook geoefende bikers leren nieuwe dingen. ´Laatst hadden we op een van onze opleidingen een geoefende triatleet, die het gewoon is om in groep op een koersfiets te vlammen. Zelfs hij moest toegeven dat een e-bike een andere fietservaring is dan een klassieke fiets, en dat je op een andere manier deelneemt aan het verkeer.”

Succesvol partnerschap met VAB-Rijschool

De samenwerking tussen Sportwerk Vlaanderen en VAB-Rijschool is vrij nieuw. “De twee lockdowns hadden de wachtlijsten voor autorijlessen enorm doen aangroeien. VAB kon zijn instructeurs amper nog inzetten voor andere projecten. Ze hebben bij ons aangeklopt om samen fietsopleidingen te organiseren: zij de theorie en de regels, wij het sporttechnische gedeelte”, verduidelijkt Fermaut.

“We focussen beiden op onze eigen expertise en onze eigen ervaring. Zo kunnen we met minder input een betere opleiding aanbieden. Door de krachten te bundelen, kunnen VAB-Rijschool en Sportwerk Vlaanderen de opleidingen ook gemakkelijk en kwalitatief schalen over heel Vlaanderen en Brussel.”

Uitgebreide pool van sportlesgevers, -ondersteuners en trainers

Sportwerk Vlaanderen is, reeds 35 jaar, dé referentie en pionier in het professionaliseren van de sportsector en faciliteren van kwalitatieve sportbegeleiding met focus op tewerkstelling in de sport, legt commercieel directeur Sylvie Fermaut uit. We zijn dé connectie tussen sportwerkers, klanten, partners en de maatschappij.

“We beschikken over een uitgebreide pool van sportlesgevers, -ondersteuners en trainers. Die matchen we aan organisaties die op zoek zijn naar kwalitatieve sportwerkers. Dat kunnen sportclubs zijn, maar ook steden en gemeenten doen vaak een beroep op ons. De laatste tijd matchen we ook vaker lesgevers en trainers aan bedrijven. Overal zien we een groeiend besef dat fysieke en mentale gezondheid hand in hand gaan. Dat is onze core business: die twee aspecten verzoenen, met de broodnodige professionele omkadering.”

Wil jij ook investeren in de gezondheid van je medewerkers? Ontdek hier hoe Sportwerk Vlaanderen jouw onderneming daarbij kan helpen.