Katrien Pauwels (OR Coffee Roasters): “Een betere organisatie biedt rust en verheldering, haalt je uit je bubbel en creëert nieuwe zuurstof”

Bijna 20 jaar geleden richtte Katrien Pauwels samen met haar echtgenoot Tom Janssen koffiebranderij OR Coffee Roasters op. Naast fulltime ondernemers is ze in de eerste plaats moeder van drie kinderen. Ze noemt zichzelf rusteloos en competitief. “In het leven is alles een wedstrijd,” zegt Pauwels. “Ik wil graag de beste zijn en heb moeite met verliezen.” Wat haar eveneens typeert, is een sterk gevoel voor rechtvaardigheid. “Ik kan echt niet tegen onrecht, en zal het ook altijd opnemen voor de zwakkeren in de groep.”

In tegenstelling tot haar echtgenoot die is opgegroeid in een familie van koffiebranders en er altijd van droomde om zelf ook in de sector te stappen, had Katrien Pauwels vroeger geen enkele band met het zwarte goud. Toch besloot ze haar buikgevoel te volgen en mee te stappen in het ondernemersavontuur van haar man. Vooral andere landen en culturen trokken haar aan. “Als kind wilde ik wereldreiziger worden. Ik leerde bijvoorbeeld dat koffie uit Afrika komt en vond dat ontzettend fascinerend.”

Toen Pauwels haar salesfunctie bij Apple inruilde voor een onzeker bestaan als onderneemster, hadden sommige collega’s bedenkingen bij haar opvallende carrièreswitch. Maar ze voelde zich gesterkt door de mensen die achter haar stonden. In 2001 zag OR Coffee het daglicht en enkele jaren later was de eerste koffiebar een feit.

Met vallen en opstaan

Het voortbestaan van OR Coffee hing regelmatig aan een zijden draadje. Zo huurden Katrien Pauwels en haar man in het begin een bescheiden winkelpand in Aalst. Amper 6 maanden later zette de eigenaar het gebouw te koop! Ondanks de onzekere situatie besliste het koppel het pand te kopen, wat hun redding is geweest.

“Je moet alle kansen grijpen. Ondernemen is ook creatief zijn en doorzetten. Geef niet te snel op, maar zorg wel dat het goed blijft aanvoelen. Het moet stroken met wie jij bent.”

Het bedrijf kende gaandeweg heel wat spannende momenten, maar voor elk nieuw probleem dat zich aanbood, werd een pasklare oplossing gevonden. De eigenaars hechten veel waarde aan feedback van de eindgebruikers. Want vormen de basis, het is dus belangrijk om er voldoende aandacht aan te schenken. “Luister naar je klanten. Een klacht is in zeker zin een cadeau, daar zou je dankbaar voor moeten zijn omdat je daar zoveel uit kan leren”, zegt Pauwels.

Een dagje naar The Big Apple

Iemand naar wie Katrien Pauwels heel hard opkijkt, is Vincent Herbert, CEO van Le Pain Quotidien. In die mate dat zij en haar echtgenoot voor een gesprek van twee uur speciaal naar New York vlogen. Het werd één van de meest leerrijke momenten uit haar leven, zegt ze daarover.

Het ondernemerskoppel kreeg via die weg het nodige inzicht in cijfers en strategieën. Ook het belang van goed luisteren en kijken werd hen duidelijk. “Geef je ogen de kost. Vraag je af wat je kunt leren van anderen. Iemand die bezield is, wil graag praten over zijn of haar passie. Durf proberen en ga niet op voorhand doemdenken.”

De koffiesector is geëvolueerd van grote industriële branderijen naar specialty coffee, met een nichemarkt van kwaliteitskoffie. Het ondernemerskoppel zag daarin nieuwe kansen en oogstte veel succes met de branderij en vier koffiebars. Ze startten zelfs een tweede bedrijf, Cup-A-Lot, dat ‘groene koffie’ importeert voor andere branderijen.

De focus verleggen

Op een bepaald moment merkte het koppel dat ze nog maar weinig controle hadden over de verschillende fronten. Het voelde niet meer goed aan en daarom besloten ze hun vier koffiebars te verkopen. Zo konden zij zich concentreren op de branderij en de import. “Je moet durven kijken, reflecteren en kritisch zijn. Soms is verandering noodzakelijk”, zegt Pauwels.

Het bedrijf groeide dankzij het inschakelen van een adviesorgaan. “Een betere organisatie biedt rust en verheldering, haalt je uit je bubbel en creëert nieuwe zuurstof.”

Diverse persoonlijkheden en visies

Over hoe het is om te ondernemen als koppel vertelt de eigenares van OR Coffee Roasters het volgende: “Zonder elkaar kan OR Coffee niet bestaan. Ik ben de gaander, de impulsieve en Tom is de rationele en bedachtzame. Er is een goede balans, ieder heeft zijn eigen taken.” De combinatie met het gezinsleven was niet altijd even gemakkelijk, geeft Pauwels toe, maar de kinderen hebben er wel voor gezorgd dat ze niet meer constant met het werk bezig zijn.

Door te ondernemen kreeg ze naar eigen zeggen meer zelfvertrouwen. “Anderen overschatten we, terwijl we onszelf vaak onderschatten. We moeten onszelf meer naar waarde leren schatten.”

In de toekomst wil ze met beide bedrijven een mooie groei realiseren. Biologie gaan studeren is ook een optie. Er is veel mogelijk, zolang ze maar blijven doorgaan.

Om af te sluiten geeft Katrien Pauwels nog een paar tips aan collega-ondernemers: “Kom uit je kot om te praten, benoem de zaken en onderneem actie zodat het niet in je hoofd blijft zitten. Durf zelf de eerste stap te zetten.”

Benieuwd naar wat Katrien Pauwels nog meer te vertellen heeft? Beluister dan hieronder de podcast.