Een tiental jaar geleden volgde ik Handel op de middelbare school, een typische richting om het bedrijfsleven in te rollen. Als werknemer dan, want van een eigen business starten was op dat moment helemaal geen sprake. Je zou gaan werken in een boekhoudkantoor. En als je het goed kon uitleggen, was een salesfunctie in een kmo ook nog een optie.
Businessbijbel
Al was er wel het spelletje ‘Ecoman’ waar je als economiestudent aan het roer van een nieuw bedrijfje stond. Onze klas maakte er een sport van om dat net opgestarte bedrijfje zo snel mogelijk met absurde cijfers failliet te laten gaan en zo de hele klas aan het lachen te brengen. Eerlijk is eerlijk, ook ik was er schuldig aan. Toen moesten businessplannen eruitzien als zware literatuurstudies, waarbij een inhoudstafel minstens vijf pagina’s telde. Als je een vlotte pen had en goed rond de pot kon draaien, dan kreeg je gegarandeerd de beste punten.
Achteraf bekeken heb ik de logica daarvan nooit echt gesnapt. We werden opgeleid om lange teksten te schrijven over hoe een project er zou uitzien. Als we dan onze businessbijbel eindelijk af hadden, konden we starten aan het financieel plan. Met dat beetje energie dat je nog over had, kon je beginnen ‘prutsen’ in Excel. “Het lastigste van heel het project”, hoorde ik vaak. Ook elk economieboek maakt er zich schuldig aan: eerst het businessplan maken, het financieel plan volgt erna. Wel, ik denk dat dit fout is. Hoog tijd om het anders aan te pakken.
Aftoetsen aan de realiteit
Als ik vandaag een idee heb, plaats ik het eerst even in een financieel model. Wil dat zeggen dat ik een excel wizard ben? Absoluut niet. Maar door een financieel model in te vullen, stel je al snel enkele vragen die je tijdens het schrijven van jouw businessplan nooit gesteld had. Wat is mijn prijs, hoeveel marge neem ik, welke variabele kosten zijn er, wanneer gaan mijn klanten betalen?
En ja, je zal veel onderstellingen moeten maken. Met dat verschil dat je jouw assumpties snel kan aftoetsen aan de realiteit: zijn mijn cijfers dezelfde als ik toen veronderstelde? En wat moet ik doen als dat niet zo is? Natuurlijk is elk plan snel achterhaald als je begint met ondernemen. Een financieel plan is gelukkig wendbaar en kan je snel aanpassen aan de koers van je bedrijf - maar ga je ook steeds dat businessplan compleet herschrijven?
Snel kunnen rekenen is belangrijker dan het allemaal mooi op papier kunnen zetten
Snel kunnen rekenen is belangrijker dan het allemaal mooi op papier kunnen zetten. Een warme oproep naar elke leerkracht in economie en ondernemen: laat ons stoppen met van jonge (aspirant) ondernemers literaire kraks te willen maken, maar laten we focussen op het financiële gegeven.
Leer deze toekomstige jonge wolven een financiële Excel opbouwen en tien slides maken om hun business te representeren. Dan komt het zeker goed met deze nieuwe generatie.
