De ruimte waarin je werkt heeft invloed op het creatieve potentieel van je team of organisatie. Dat blijkt althans uit wetenschappelijk onderzoek. Als je wilt dat je team innovatief is, creëer dan een omgeving die dat reflecteert.

Next generation kantoren

Het vormgeven van de ruimte waarin je werkt is natuurlijk maar een van de manieren om innovatie te ondersteunen. Wel is het er één die niet over het hoofd mag gezien worden.

Next generation kantoren zijn gericht op het inspireren en faciliteren van innovatie binnen bedrijven. Het zijn plaatsen waar mensen -van binnen en buiten de organisatie- kunnen samenkomen om nieuwe oplossingen te bedenken. Plaatsen waar samenwerking, het delen van kennis, het samen leren en het bouwen van sociale netwerken centraal staan met als hoofddoel complexe en grote vraagstukken op te lossen. Daarnaast zijn ze onderdeel van het bouwen aan een cultuur waarin creativiteit en ondernemerschap centraal staan.

De vormgeving van ruimtes kan een nieuwe gewenste cultuur veruitwendigen. Kantoorinrichters evolueren als het ware van de business van vastgoed naar de business van cultuurverandering en communicatie.

Communicatie staat centraal in innovatie

Wil je goed innoveren als bedrijf, dan zal je goed moeten communiceren. Succesvol kantoordesign helpt daarbij: het neemt barrières weg en ondersteunt mensen in het innovatief werken.

Kantoren verschillen op het vlak van hun creatieve potentieel. Het ene kantoor zal meer creativiteit losmaken dan het andere. Uit onderzoeken blijkt dat volgende factoren een positieve invloed hebben op dat potentieel:

1. Kleur en lichtsterkte

Waar blauw, in combinatie met groen, taken rond ideeëngeneratie bevordert, is rood krachtig voor taken waarin detail van belang is. Gedimd licht versterkt het vormen van ideeën , waar fel licht meer stimulerend is voor analytisch denken.

Google kantoor in Zurich. Google kantoor in Zurich.

2. Planten en ramen

Planten in het kantoor of zicht op een natuurlijke omgeving helpt stress te reduceren en helpt te herstellen van lange meetings of veeleisende taken. De gedachten kunnen verzetten is bevorderlijk voor de creativiteit. Als je in een stedelijke omgeving werkt of niet uitkijkt op de natuur, dan is een wandeling doen een prima alternatief.


Selgas Cano Architecture in Spanje Selgas Cano Architecture in Spanje

3. Goed gepositioneerde koffiehoek

De koffiehoek is een plaats waar mensen elkaar ontmoeten. Vaak worden er in kantoren vele kleine koffiemachines gezet, zodat mensen niet te ver moeten lopen, maar dan ontmoet je niet veel mensen. En laat dat nu net bepalend zijn voor het creatieve potentieel: mensen en ideeën die elkaar onverwacht kruisen.

Een bijkomende reden waarom koffiehoeken creativiteit stimuleren heeft te maken met pauze nemen. Creativiteit vaart wel bij incubatie. Een actieve pauze, waarbij de benen gestrekt worden om koffie te halen, helpt de hersenen informatie te verwerken tot nieuwe inzichten. Dat geldt natuurlijk ook voor keukens en cafetaria's.

Zo heeft Steve Jobs een megalomaan groot atrium in het Pixar hoofdkantoor laten bouwen met als doel dat mensen elkaar voortdurend ontmoeten: het is er onmogelijk geen mensen tegen het lijf te lopen.

Atrium Hoofdkantoor Pixar Atrium Hoofdkantoor Pixar

4. Onordelijke bureaus

Clean desks of lean spaces hebben hun waarde als het om efficiënt en analytisch werken gaat. Creativiteit wordt echter vooral gestimuleerd door bureaus die niet zo geordend zijn, waar veel papieren en materialen liggen met verscholen hints voor creatieve ideeën. Toevallig een papier oppakken of een beeld zien, kan die éne vonk geven die je bij het oplossen van een complex probleem nodig hebt.


Ideo kantoor in San-Francisco Ideo kantoor in San-Francisco

De balans tussen productiviteit en creativiteit

Zoals je ziet, is het niet eenvoudig, het is voortdurend zoeken naar balans tussen productiviteit en creativiteit. Enerzijds wil je dat je mensen zoveel mogelijk doen in zo weinig mogelijk tijd (en dus weinig afleiding hebben), anderzijds wil je dat ze ook creatief nadenken over en binnen hun job. Wat je immers niet wilt is dat iedereen zo hard bezig is met het managen van je tanker (en daardoor vergeet buiten te kijken), dat de speedboten je langs alle kanten voorbijsteken en je organisatie of job overbodig maken.

Er is geen one size fits all voor innovatie en al zeker niet voor het inrichten van kantoren. Eerst en vooral moet je een goed begrip hebben van wat je wilt bereiken met je ontwerp: waar en wanneer je creativiteit wilt en waar en wanneer productiviteit. Eens je dat bepaald hebt, kan je gaan experimenteren, vierkante meter per vierkante meter.

Het lerende kantoorgebouw

Zo heeft Adidas Group het project 'My Arena' in het leven geroepen. De toekomstige werkplek wordt ontwikkeld door de eigen medewerkers in een testgebouw, dat PITCH heet. Daarin testen ze alle mogelijke inrichtingen en tools tot ze een opzet hebben die al hun werknoden beantwoordt.


Het Adidas-project 'My Arena' Het Adidas-project 'My Arena'

Flexibele kantoren staan daarbij centraal.

Maak de ruimte configureerbaar om spontaneïteit te bevorderen en om ervoor te zorgen dat meerdere teams er gebruik van kunnen maken. Wissel centrale ruimtes, waar veel mensen samen werken, af met rustige gebieden, waar diepere discussies en ongestoorde ideegeneratie kan gebeuren. Denk aan de koffiehoek of het café waar mensen kunnen praten, zich verbinden met andere mensen en ideeën. Je wilt kantoren waar mensen creatief kunnen zijn én waar ze ongestoord kunnen werken. Waar er ruimte is om alleen te zijn én waar ook gemakkelijk samengewerkt kan worden.

In mijn volgend artikel vertel ik je wat je als manager zelf kunt doen om innovatie te stimuleren via je kantoorruimte!