De zachte revolutie van Jozefien Forton: “Het stelt me gerust dat ik als ondernemer een positieve impact kan hebben op de klimaatcrisis”

Jozefien Forton, founder van Maison Forton

Er komt een nieuwe revolutie aan als we Jozefien Forton mogen geloven. Een zachte revolutie welteverstaan, en dat mag je best letterlijk nemen. Met Maison Forton maakt de 34-jarige onderneemster minimalistische tapijten met een subtiel kleuraccent en ronde hoeken. Ze moeten onze harde, moderne huizen verzachten. Maar bovenal wil Forton ons resoluut doen kiezen voor ecologische producten. “Ik ben vaak ontgoocheld in bedrijven die hun verantwoordelijkheid niet nemen qua duurzaamheid.”

Textielmicrobe

Jozefien Forton moet wel beschikken over een ijzeren time management, want ze doet zo goed als alles alleen. Enkel een stagiair steekt af en toe een handje toe. En toch speelde de 34-jarige Gentse het klaar om op een jaar tijd haar producten te ontwerpen, leveranciers te bezoeken en alle financiële berekeningen te doen terwijl ze fulltime werkte en mama is van twee kleine kinderen. Ze focuste zich pas vanaf februari fulltime op het uitwerken van de collectie en haar tapijten zijn al te koop in veertien winkels. “Ja, ik heb enorm gas gegeven de voorbije twee jaar”, lacht ze.

Voor Forton haar zaak oprichtte, verkocht ze zeven jaar lang tapijten in de Benelux, Scandinavië en Zuid-Europa. “Dat is toevallig gegaan. Ik had wel voeling met interieur maar ik wilde eigenlijk gewoon internationaal verkopen. Toen had ik nog niet door dat tapijten heel belangrijk voor me waren geworden, maar een klant waarschuwde me. Hij zei: ‘Pas op, je krijgt de textielmicrobe te pakken en die raak je niet meer kwijt! En gelijk had hij.”

Eenmaal ze van job was veranderd en vloeren verkocht, groeide het gemis van de tapijten. “Onze moderne huizen zijn heel hard. We gebruiken veel glas, beton en marmer. Daarom zien we nu een tegenbeweging naar ronde en organische vormen. Onze woningen hebben terug zachtheid nodig. Tapijten prikkelen ook meer zintuigen. Ze zijn zacht als je eraan komt of op loopt, hebben verschillende kleuren en texturen en ze lossen het akoestiekprobleem in grote ruimtes op.”

Hulp van het universum

Dat Jozefien Forton ooit een eigen zaak zou starten, stond in de sterren geschreven. Haar oma had een bedrijf in badkamers, haar vader ontwerpt en produceert designsanitair en meubilair en ook Fortons vriend is ondernemer. Maar hoe doe je dat precies: je eigen product ontwikkelen en verkopen? En al zeker als mama met jonge kindjes die financiële stabiliteit wil voor haar gezin. Een traject bij VOKA stak het vuur aan de lont en het universum deed de rest.

“Toen we met het gezin op vakantie gingen naar Italië spoorde mijn vriend me aan om toch even snel op te zoeken waar de leverancier waarin ik interesse had gevestigd was. Wat bleek? Het was maar een halfuurtje rijden van onze vakantieplek! Dat was duidelijk een teken van het universum, ik geloof daar wel in”, vertelt Forton.

En meteen ging de bal aan het rollen. Terwijl ze nog fulltime werkte voor een beursgenoteerd bedrijf nam Forton geregeld vakantie om naar leveranciers te kunnen reizen. Het ontwerp maakte ze zelf, met behulp van enkele vrienden en familieleden die hetzelfde gevoel voor design delen. Samen met haar vader besliste Forton hoeveel graden die ronde hoeken van de tapijten exact moesten hebben.

Durven springen

En dan was alles klaar: het ontwerp, de leveranciers en de zin om te ondernemen waren er. Alleen was de sprong maken wel erg beangstigend, aldus Forton. “Risico nemen vind ik heel moeilijk. Ik merk ook dat ik daar als vrouw niet alleen in ben. Mannen zijn vaak meer zelfzeker over hun plannen en durven doorgaans makkelijker risico’s nemen. Dat ben ik nog steeds aan het leren. Op dat vlak ben ik mezelf zeker tegengekomen en heb ik nog af en toe een duwtje nodig.”

Maar op een bepaald moment is de voorbereiding af en wordt in het diepe springen eigenlijk een berekend risico. “Het is nu of nooit, dacht ik. Als ik die kans dan niet greep, ging ik er op een ander moment ook niet klaar voor zijn. Je komt terecht in een stroom, en vanaf dan wil je eigenlijk alleen nog maar vooruit.”

80% gerecycleerd product

Dat haar blik steeds op de toekomst is gericht, is snel duidelijk als je de website van Maison Forton onder de loep neemt. Er bestaan maar weinig bedrijven die zo transparant zijn over hun productieproces. De Gentse kiest resoluut voor een ecologisch product. Dat maakt ondernemen uiteraard een pak moeilijker. Maar als haar tapijten niet duurzaam zouden gemaakt worden, hoeft het helemaal niet voor haar.

“Mocht ik in Indië willen produceren, kon ik kiezen uit duizenden goedkope leveranciers en was het mogelijk om veel meer kleuren aan te bieden”, zegt ze daarover. “Ik word ook continu gecontacteerd vanuit Indië, maar dat is absoluut geen optie. Niet weten waar het afvalwater wordt geloosd - in de natuur bijvoorbeeld - daar heb ik het moeilijk mee”, zegt ze.

De gezondheid van onze planeet én onze economie zijn voor Forton dan ook prioritair. Daarom gebruikt ze garen die zijn samengesteld met oude visnetten, oude tapijten en pre-consumer afval. Een Italiaans familiebedrijf dat in Slovenië produceert, maakt de garen en ontkleurt deze ook. Daarna gaat een Limburgs bedrijf ermee aan de slag om de tapijten te maken. De afwerking gebeurt met de hand in Nederland.

Het resultaat is een voor 80 procent gerecycleerd product dat meer dan tien keer minder afstand aflegde dan mocht het in Indië gemaakt worden. Bovendien kan de duurzame onderneemster gerust zijn dat iedereen binnen de keten een deftig loon krijgt, en ze produceert enkel op bestelling zodat er zeker geen overstock is.

Verantwoordelijkheidscrisis

Het hele productieproces gebeurt dus in Europa en dat is niet toevallig. Forton vindt het jammer dat België met haar rijk textielverleden alles heeft geoutsourcet, dat de knowhow die ooit bij ons lag nu uitbesteed wordt in het buitenland omdat winst boven duurzaamheid en kwaliteit wordt gezet.

“Als Europeaan hebben we daarin een verantwoordelijkheid te nemen”, stelt ze. “We willen allemaal onze levensstandaard behouden, maar we duwen onze productie wel steeds meer naar landen die dingen toestaan die hier niet mogen. Dat zorgt voor een enorme afhankelijkheid van die landen, maar vooral ook voor een grote impact op onze planeet. Deze klimaatcrisis is eigenlijk een verantwoordelijkheidscrisis. De burger kijkt naar de overheid, en de overheid naar de burger. Maar allemaal kunnen we impact hebben, iedereen draagt de verantwoordelijkheid om andere keuzes te maken.”

En wie zeker die verantwoordelijkheid draagt volgens Forton zijn ondernemers. Zij kunnen nog veel meer impact hebben, klinkt het. “Ik ben vaak ontgoocheld in bedrijven die hun verantwoordelijkheid niet nemen qua duurzaamheid. Zij kiezen puur voor winst maar vooruitdenken, onze planeet en werknemers zijn toch ook belangrijk? Ik vind het net geruststellend dat ik als ondernemer een positieve impact kan hebben op de klimaatcrisis. Zo zorg ik ook voor de toekomst van mijn kinderen.”

Groots dromen

Haar sterke focus op de toekomst vertaalt zich ook op ondernemersvlak. De tapijten van de Gentse onderneemster zijn nog maar te koop sinds augustus en ze kijkt al naar het buitenland. Binnenkort hoopt ze ook in Frankrijk en Nederland geschikte winkels te vinden die haar merk Maison Forton willen aanprijzen.

Maar daar stoppen haar grootste plannen niet. Binnen twee jaar hoopt Forton tapijten niet enkel een tweede, maar ook een derde leven te kunnen geven door 100 procent circulair te zijn. Dat onderzoek voert ze nog volop maar dat het mogelijk is, weet ze nu al zeker.

Haar grootste uitdaging momenteel? Continu groot durven denken. “Als ik klein denk, blijft Maison Forton ook klein. Ik moet mezelf dus af en toe aansporen om groots te durven denken”, aldus Forton. “En als ik écht luidop mag dromen, dan zie ik Maison Forton als Europees interieurmerk. Uiteraard nog steeds met focus op duurzaamheid en lokale productie. Nu begin ik bij wat ik ken - tapijten - maar er is nog zo veel meer mogelijk! De tijd zal het uitwijzen.”