Dagelijks combineert Dimitri De Jonghe data met AI en blockchain. Dat klinkt als een aaneenschakeling van buzzwords, maar er zit wel degelijk iets achter. De Belg lag mee aan de basis van BigchainDB, een systeem om databanken op de blockchain te beheren, en is co-founder van Ocean Protocol, een marktplaats die iedereen dezelfde toegang tot data geeft als Facebook en Google. Maar de commons zijn voor hem het grote doel: “Blockchain moet uiteindelijk uitkomen op een collaborative commons”, stelt hij.
Zijn carrière leest als een boeiende tocht doorheen de laatste technologie-hypes. Dimitri De Jonghe behaalde een doctoraat aan de KU Leuven gericht op machine learning, raakte dan in 2012 verwikkeld met Bitcoin en lag uiteindelijk mee aan de basis van BigchainDB, een systeem om databanken op de blockchain te beheren. Onder de hoede van BigchainDB richtte de in Berlijn gebaseerde Belg nu mee Ocean Protocol op, een blockchain marktplaats voor data.
Ocean Protocol
Ocean Protocol lost het probleem op van data die in silo’s vastzitten, wat een zware hinderpaal is voor AI-applicaties. “Ocean Protocol zorgt ervoor dat databronnen en algoritmes bij elkaar kunnen komen in een markt. De waarde van data zit immers in consolidatie, daarom moet je mensen laten samenwerken.”
En dat soort samenwerkingen is nodig als we artificiële intelligentie ten volle willen ontwikkelen. “Om zelfrijdende auto’s een realiteit te maken heb je data van 1 biljoen gereden kilometers nodig en een Toyota of Ford komen nooit aan zo'n gigantische hoeveelheid”, weet De Jonghe. “Met Ocean Protocol zorgen we ervoor dat bijdragers data kunnen samenbrengen en monetiseren en krijg je een heel interessante deeleconomie. Iedereen kan daaraan meedoen: Uber, fleet managers of zelfs iemand met een dashcam.”
BigchainDB
Ocean Protocol steunt op BigchainDB, het originele project waaraan De Jonghe meewerkte. Het betreft een systeem om databanken via blockchain te doen werken. “Een normale databank heeft een administrator met heel veel rechten. Die kan simpelweg data verwijderen, en dat is een single point of failure dat gehackt kan worden. Bij BigchainDB heb je niet één administrator maar een federatie ervan. Doorgaans zijn dit consortia, waarbij iedereen één stem heeft in de administratie van de databank”, legt hij uit.
BigchainDB is trouwens een werkend blockchain-product. “Een use-case die we vaak zien, is bijvoorbeeld ‘track & trace’ bij de industrie, waar een reeks bedrijven een lading tussen de verschillende leden kunnen traceren”, vertelt De Jonghe.
En het kan ook gekker. “Recent is er een groepje naar ons gekomen die een groep drones laten communiceren via BigchainDB”, vertelt De Jonghe. “Alle observaties gaan door het hele netwerk en elke drone kan zien wat de andere drones zien. Zo hebben ze dus een soort hive-mind, en is elke drone in staat om autonoom te functioneren.”
Commons toekomst blockchain
Maar Dimitri De Jonghe heeft ook een grotere visie voor blockchain: het uitbouwen van de commons. “Het begint bij de vraag of kapitalisme de ultieme manier is om mensen te laten samenwerken. Want er zijn andere interessante vormen, en eentje daarvan is de commons”, stelt hij.
Commons verwijst doorgaans naar een grondstof die gemeenschappelijk eigendom is van iedereen in een groep. “In de klassieke vorm van de commons gaat dat over het delen van bijvoorbeeld voeding of landbouwgrond, en hoe je ervoor zorgt dat die commons goed beheerd wordt en niet uitgeput raakt, de zogenaamde ‘tragedy of the commons’. Vandaag zie je de commons opnieuw opduiken in open-source code, in data delen en in het delen van bijvoorbeeld auto's of fietsen.”
"Doordat je eigen munten kan maken met specifieke eigenschappen, ben je dus in de mogelijkheid om mensen te belonen als ze gedrag vertonen dat in het algemene belang van je systeem is"
Maar wat heeft dat nu met blockchain te maken? De Jonghe legt uit: “We willen incentives maken zodat mensen in hun eigen belang handelen, maar tegelijk het gemene belang verdedigen. En blockchain is daar heel leuk voor, omdat je via game theory met tokens mensen kan belonen. Doordat je eigen munten kan maken met specifieke eigenschappen, ben je dus in de mogelijkheid om mensen te belonen als ze gedrag vertonen dat in het algemene belang van je systeem is. Zo zorg je dat het individuele belang en het collectieve belang op één lijn liggen.”
Incentive machine
En net die incentives zijn volgens De Jonghe het belangrijkste deel van blockchain, niet de smart contracts of het feit dat ze vertrouwen overbodig maken. “Blockchain wordt vaak ‘the trust machine’ genoemd, maar wij beginnen het nu meer en meer als een ‘incentive machine’ te zien. Dat je mensen dingen kan laten doen omdat er een token-beloning aan vast hangt is volgens mij belangrijker dan dat je vertrouwen in een systeem kan versterken.”
In een beroemd artikel uit The Economist werd blockchain als een ‘trust machine’ bestempeld, in de zin dat blockchain transacties registreert zonder centrale actor. Volgens de traditionele visie kan dat centrale actoren doen wegvallen, en samenwerking toelaten tussen actoren die elkaar niet vertrouwen.
"Blockchains zijn redelijk traag en log en vertrouwen en integriteit kan je perfect met cryptografie oplossen, daar heb je niet altijd blockchain voor nodig"
De Jonghe ziet het anders. “Mijn visie hierover is al vaak veranderd, maar ik denk nu dat zoiets niet nodig is. Blockchains zijn redelijk traag en log en vertrouwen en integriteit kan je perfect met cryptografie oplossen, daar heb je niet altijd blockchain voor nodig”, stelt hij. “De belangrijkste innovatie van blockchain is dat je via tokens incentives kan ontwerpen, niet dat je vertrouwen oplost.”
Blockchain kan geen bestaande systemen vervangen
Ondertussen zakt de blockchain-hype verder weg. De prijzen van cryptomunten zitten nog steeds in dalende lijn, en onderzoeksbureau Forrester Research stelde recent dat heel wat bedrijven hun blockchain-experimenten afvoeren. In Nederland stopte chocoladeproducent Tony Chocolonely bijvoorbeeld met een blockchain-project om chocolade doorheen hun keten te traceren, om de eenvoudige reden dat gewone technologie daarvoor beter werkt.
"Blockchain is experimenteel, en vaak heb je geen blockchain nodig maar simpelweg cryptografie"
“Voorlopig zie ik nog weinig systemen in de blockchain-wereld die al matuur genoeg zijn om een bestaand systeem te vervangen”, reageert De Jonghe. “Blockchain is experimenteel, en vaak heb je geen blockchain nodig maar simpelweg cryptografie. Wat blockchain wel doet, is nieuwe soorten economieën creëren, zoals de CryptoKitties. Maar dat zijn curiositeiten, en dat gaat zeker niet tot enterprise-niveau.”
Wanneer zal blockchain dan wel voorbij de experimentele fase gaan? “Ik zie die maturiteit er komen binnen nu en drie jaar”, antwoordt De Jonghe. “Als blockchain marketplaces een succes worden, zoals Ocean Protocol maar ook systemen als Filecoin, kan het heel interessant worden.”
Dergelijke systemen laten iedereen bijvoorbeeld toe om data te delen, en ervan te profiteren. “Als boer wil je misschien gericht weten wat het grondwaterniveau is, en met blockchain marketplaces krijgen dat soort mensen dezelfde middelen als een Google of een Facebook”, stelt De Jonghe.
Verandering op til
Voorlopig geeft de Belg dus nog niet op. “Ik heb zowat alle hypes meegemaakt. Vijf jaar geleden dachten we dat Bitcoin dé technologie was, nadien moesten de cryptomunten plaatsmaken voor blockchains, en vervolgens consortia, en daarna smart contracts, en nu kijken we naar incentives. De volatiliteit hiervan toont aan hoe experimenteel dit alles is. Maar uiteindelijk moet blockchain uitkomen op een collaborative commons, platformen bouwen waarop mensen kunnen samenwerken.”
"Ik heb zowat alle hypes meegemaakt. De volatiliteit ervan toont aan hoe experimenteel dit alles is"
Ondertussen ziet hij die ontluikende commons al in de manier waarop de blockchain-community samenwerkt. “Wij werken open samen met andere community's en projecten. We delen code, we delen ideeën, we delen notities. Misschien is de open-source en blockchain gemeenschap al een begin van een soort commons. We hebben geen patenten noch handelsgeheimen.”
Die open source-werkwijze toont voor Dimitri De Jonghe dat er verandering op til is. “Persoonlijk vind ik het erg leuk om op die manier te werken. Ik zou niet meer terug kunnen naar een gewoon bedrijf. Dankzij de community errond voel ik dat blockchain iets beloftevol is.”
Meer weten over blockchain en andere tech en business trends? Schrijf je dan zeker in voor het Innovation Bootcamp van nexxworks van 10 tot 14 september!
