Géraldine Tack en Annelies Alaerts van EY Belgium Tax (©Emilie Bonjé)

Het optimaliseren van het fiscale departement kan tot een efficiënter werkend bedrijf leiden. Of anders gezegd: van een eerder cijfermatig departement evolueert de fiscale afdeling naar een strategische partner die actief waarde genereert en meedenkt over de toekomst. Maar dat vereist mogelijks een herziening van het operationele model van het fiscaal departement, en de bereidheid om digitalisering te omarmen. Twee tax compliance experts van EY, wereldwijd toonaangevend op vlak van audit, tax, transacties en consulting diensten, geven meer tekst en uitleg. “Voor bedrijven vormt de toenemende vraag naar real-time rapportering een uitdaging omdat de data dan meteen volledig juist moeten zijn.”

De huidige tax directors in bedrijven lijken niet meer op die van een tiental jaar geleden: waar die destijds vooral werden ingezet voor alles wat met compliance-verplichtingen te maken had en dus eigenlijk postfactum werk deden, zijn ze vandaag in de eerste plaats businesspartner van het bedrijf.

“Ze werken actief samen met het management alsook met andere departementen”, vertelt Tax Partner bij EY België Géraldine Tack, die samen met bedrijven hun operationele modellen tegen het licht houdt en assistentie biedt bij de transformatie, “ze moeten ervoor zorgen dat hun tax strategie niet alleen aligneert met de businessstrategie, maar ook meer dan vroeger toekomstgericht is.”

“Onder meer omdat de fiscale wetgeving alleen maar complexer wordt, omdat de vraag naar transparantie en real-time reporting blijft toenemen en omdat de druk om kosten te verminderen blijft aanhouden ... Er wordt van tax directors en hun departement met andere woorden verwacht dat ze merkbare waarde creëren voor het bedrijf in kwestie.”

Future of finance

Complexere wetgeving

Er komt vandaag dus heel wat af op de tax afdelingen”, vult Annelies Alaerts, Executive Director bij EY België aan. “Er is niet alleen die complexere wet- en regelgeving, zoals Pillar II, die stelt dat multinationale ondernemingen met een wereldwijde geconsolideerde omzet van meer dan 750 miljoen euro een minimumniveau aan winstbelasting moeten afdragen. Die zal voor veel bedrijven de trigger vormen om een operationele en/of digitale transformatie te beginnen. Maar er is daarnaast ook de war for talent.”

Annelies Alaerts, Executive Director bij EY België (©Emilie Bonjé)
Technologie en digitale transformatie zullen binnen het fiscale departement alleen maar een belangrijkere rol gaan spelen

“Uit een survey is namelijk gebleken dat meer dan twee derde van de bedrijven de tax functie ziet als een kostenpost waarop bespaard moet worden, waardoor vandaag meer werk moet gedaan worden door minder mensen. Dat heeft tot gevolg dat de financiële afdeling – deels noodgedwongen – meer beroep gaat doen op technologie, automatisering, standaardisatie en digitalisering, wat een uitdaging op zich is. Maar ook een opportuniteit, want net door repetitieve taken te automatiseren, komt er meer tijd vrij om die gevraagde toegevoegde waarde te creëren en bij te dragen aan de strategische visie.”

“Technologie en digitale transformatie zullen binnen het fiscale departement daarom alleen maar een belangrijkere rol gaan spelen, in zoverre de budgetten dat toelaten. Ook al omdat er enorm veel data verzameld moeten worden in het kader van de rapporteringsplicht binnen die nieuwe wetgeving, omdat er meer vraag is naar transparantie en omdat belastingadministraties steeds meer gerichte en performante controles houden.”

“Dat alles vereist dat medewerkers binnen fiscale en financiële afdelingen zich zullen moeten her- en bijscholen, om technologisch bij te blijven. Automatisatie en standaardisatie, big data, digitalisering,… Het belang en de complexiteit ervan nemen steeds meer toe.”

Kijken naar end-to-end processen

Uit het jaarlijks onderzoek dat EY wereldwijd voert bij de tax & finance functies binnen internationale bedrijven, bleek in 2022 dat 84 procent van die bedrijven op korte termijn een transformatie van haar operationeel model beoogt.

84% van de internationale bedrijven beoogt op korte termijn een transformatie van hun operationeel model, bleek uit het jaarlijks onderzoek van EY

Binnen die operationele transformatie zal met name co-sourcing een grote rol spelen, waarbij bepaalde activiteiten in-house door de tax en finance teams worden opgenomen terwijl andere activiteiten, zoals de opmaak van de jaarrekeningen, voorbereiding van fiscale aangiftes of assistentie bij fiscale controles worden uitbesteed”, legt Annelies Alaerts uit.

Annelies Alaerts en Géraldine Tack (©Emilie Bonjé)

“Tax afdelingen kijken naar hun end-to-end proces en gaan zo bepaalde - vaak routinematige - activiteiten identificeren die ze willen uitbesteden. Hiermee kunnen ze tijd en ruimte creëren voor de tax & finance functie om meer focus te leggen op activiteiten met strategische waarde voor het bedrijf.”

Co-sourcing is overigens een manier om de kosten binnen het departement te drukken, wat zoals gezegd door de stakeholders wordt gevraagd. Ook bij co-sourcing spelen technologie, automatisatie en standaardisatie een belangrijke rol.”

Tax en sustainability

De toenemende vraag naar transparantie brengt heel wat nieuwe richtlijnen en initiatieven met zich mee. Denken we bijvoorbeeld aan ESG, die we wellicht eerder met vergroening en circulariteit associëren. “Met de Global Reporting Initiatives (GRI) dat sustainable reporting standards geeft om bijvoorbeeld over sustainable tax aan de stakeholders te rapporteren, krijgt ESG een steeds belangrijkere rol, ook als het gaat om fiscaliteit.

Géraldine Tack, Tax Partner bij EY België (©Emilie Bonjé)
Tax en sustainability worden niet vaak in één adem genoemd, maar ze zijn dus wel effectief aan elkaar verbonden

Binnen co-sourcing ziet men dan ook de vraag naar ESG-rapportering uitbreiden richting fiscaliteit”, licht Géraldine Tack toe. “Die verschuiving zal de komende jaren alleen maar toenemen. Tax en sustainability worden inderdaad niet vaak in één adem genoemd, maar ze zijn dus wel effectief aan elkaar verbonden.”

Tax Control framework

De toenemende vraag naar transparantie blijkt ook uit het uitwerken van een Tax Control Framework, waar diverse stakeholders zoals management en belastingadministraties steeds meer belang aan hechten. “Dat framework kadert binnen de fiscale risicobeheersing”, legt Géraldine Tack uit. “Kijk, we zien dat niet alleen in België, maar ook in andere landen wil de belastingadministratie meer inzicht krijgen in de interne processen van een fiscale afdeling.”

Géraldine Tack, Tax Partner bij EY België (©Emilie Bonjé)

Het Tax Control Framework moet ervoor zorgen dat de fiscale risico’s van een onderneming gekend zijn en ook beheerst worden door een gepaste implementatie van de maatregelen. Het helpt de ondernemingen om hun fiscale strategie uit te voeren op een beheersbare en controleerbare wijze.”

“In België is het belang van een Tax Control Framework toegenomen door de invoering van het Co-operative Tax Compliance Programma door de Belgische overheid in 2019: wil je daar als bedrijf aan kunnen deelnemen, dan moet je - naast een aantal andere criteria - een dergelijke Tax Control Framework ter beschikking hebben.”